Τα αρπακτικά μύρισαν αίμα

Την έναρξη λειτουργίας των πρώτων «μη κρατικών» πανεπιστημίων το φθινόπωρο του 2025 ανακοίνωσε ο υπουργός παιδείας και θρησκευμάτων Κυριάκος Πιερρακάκης, μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου με τίτλο «Ελεύθερο Πανεπιστήμιο». Ένα αντισυνταγματικό νομοσχέδιο που έγινε νόμος με μοναδικό υποστηρικτή του την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, ενάντια σε γεμάτα αμφιθέατρα από φοιτητές/-τριες στις γενικές συνελεύσεις, φοιτητικές καταλήψεις σε όλη την χώρα, δυναμικές διαδηλώσεις, απεργίες σωματείων και ανακοινώσεις πανεπιστημιακών φορέων και συνταγματολόγων. Υπήρξαν, ακόμη, και συνταγματολόγοι θετικά προσκείμενοι προς τα ιδιωτικά πανεπιστήμια που τόνιζαν την αντισυνταγματικότητα του νομοσχεδίου και πρότειναν τη προβλεπόμενη, νόμιμη οδό της αναθεώρησης και όχι της παράκαμψης του άρθρου 16. Όχι μόνο επιλέχθηκε ο δρόμος της καταπάτησης του συντάγματος, αλλά η δημόσια διαβούλευση κράτησε μόλις μία βδομάδα μετά την παρουσίαση του νομοσχεδίου, ενώ υπήρξαν διατάξεις καθοριστικές προς το περιεχόμενο του που προστέθηκαν -ή παραλήφθηκαν- τελευταία στιγμή. Το ερώτημα που εύλογα προκύπτει παρατηρώντας τις σπασμωδικές κινήσεις της κυβέρνησης, είναι «γιατί τόση βιασύνη, για ένα μέτρο που δεν απαντά σε καμία άμεση, κοινωνική ανάγκη και απαίτηση;», η καλύτερα… «για ποιους;». 

Το παράδειγμα της CVC

Κεντρικό σημείο στην επιχειρηματολογία υπέρ του νομοσχεδίου υπήρξε η αναβάθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, μέσα από την προσέλκυση κορυφαίων, ξένων πανεπιστημίων με μακρά, ακαδημαϊκή ιστορία , όπως το Harvard και το Yale. Πίσω από όλη την υποσχεσιολογία της κυβέρνησης περί δήθεν βελτίωσης του δημοσίου πανεπιστήμιου μέσα απ’ την συνεργασία του με τα ιδρύματα αυτά, μεγάλοι, επενδυτικοί κύκλοι, όπως το αμερικάνικο hedge fund της CVC, τρίβουν τα χέρια τους. Η CVC ως ένας «παγκόσμιος διαχειριστής εναλλακτικών επενδύσεων» κατέχει στον ελλαδικό χώρο, το 10% του μετοχικού κεφαλαίου της ΔΕΗ, το 90% της Vivartia (εταιρεία παραγωγής τροφίμων, με έδρα στα Σπάτα Αττικής), το 90.01% των μετοχών της Εθνικής Ασφαλιστικής και ελέγχει τον κλάδο της ιδιωτικής υγείας έχοντας εξαγοράσει έξι μεγάλα νοσοκομεία της χώρας. Σύμφωνα με κυπριακά και ελληνικά ΜΜΕ, η συνεργασία μεταξύ της CVC και του μεγαλύτερου -σε αριθμό φοιτητών- ιδιωτικού πανεπιστημίου της Κύπρου, το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας (UNIC), που ήδη υφίσταται στην γείτονα χώρα, προβλέπεται να επεκταθεί με την ίδρυση της πρώτης ιδιωτικής Ιατρικής στην Ελλάδα. Η στόχευση αυτή εξηγεί, φυσικά, και την επιμονή της κυβερνητικής επιχειρηματολογίας με την «πρότυπη ως προς το μοντέλο της μετασχολικής μόρφωσης, Κύπρου». Βέβαια, η ιδιότητα της CVC ως του κυρίαρχου παίχτη στον τομέα της ιδιωτικής υγείας, έχει άμεση και οφθαλμοφανή σχέση με την πρώτη επένδυση της στην ελληνική, ιδιωτική εκπαίδευση, αφού τα νοσοκομειακά της ιδρύματα θα χρησιμεύουν για τις πρακτικές των φοιτητών/- τριών και θα λειτουργούν ως κράχτες. Ο πρόσφατος, επίσης, νόμος για τα απογευματινά επί πληρωμή χειρουργεία- υπουργίας Άδωνι Γεωργιάδη- που υποβαθμίζει περισσότερο το δημόσιο σύστημα υγείας, θέτοντας στυγνά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια στη λειτουργία του, χαρίζει ζεστό χρήμα σε funds, όπως και αυτό της CVC. 

 Μία χρήσιμη, ακόμη πληροφορία που αναφέρεται στα σχετικά δημοσιεύματα, είναι η εγκαθίδρυση της σχολής αυτής στην περιοχή του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού, όπου απ’ την πρώτη στιγμή τοπικοί φορείς και συλλογικότητες διεκδικούν την αξιοποίηση του ως ανοιχτού χώρου πρασίνου για όλους και για όλες και όχι περίκλειστου και διαθέσιμου μόνο σε μια προνομιακή ελίτ τουριστών και παραθεριστών. Όμως, όταν πρόκειται για τους φίλους της, η κυβέρνηση διαθέτει τα πιο κερδοφόρα περιβόλια, αφού πέρα απ’ την στέγαση της επένδυσης της CVC, το συνολικό έργο ανάπλασης του Ελληνικού έχει αναλάβει η Lamda Development του κυρίου Σ. Λάτση, σ’ ένα ακόμη κρεσέντο εκποίησης της δημόσιας περιουσίας. Ο κρατικός μηχανισμός λειτουργεί τέλεια όταν πρόκειται για μεγάλες επιχειρήσεις και ποτέ για τις ανάγκες των από τα κάτω. Οι στενές σχέσεις της οικογένειας Μητσοτάκη με το hedge fund είναι γνωστές, άλλωστε, και μέσα από την εργασία της κόρης σε υψηλή θέση στην ιεραρχία της CVC, η οποία διακόπηκε τον Ιούλιο του 2023, λίγο πριν την ανακοίνωση της συνεργασίας CVC και UNIC, διότι η παραμονή της εκεί θα έκανε την σύνδεση κάπως… εξόφθαλμη. 

Εξόφθαλμη ιδιωτικοποίηση

Ο όμιλος επικοινωνίας BBDO είναι ο επόμενος που έκανε την εμφάνιση του λίγο μετά το νόμο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, με την υπογραφή μνημονίου συνεργασίας με το Πάντειο Πανεπιστήμιο στον τομέα της επικοινωνίας στο ψηφιακό περιβάλλον, για την παροχή τόσο ερευνητικού υλικού όσο και φθηνού εργατικού δυναμικού, μέσω της πρακτικής άσκησης, αλλά και την δυνατότητα διαμόρφωσης του προγράμματος σπουδών, προς όφελος της BBDO Greece. Ένα παράδειγμα του επιχειρηματικού πανεπιστημίου και μία απόδειξη της όλο και μεγαλύτερης εμπλοκής της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στον χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Τα παραπάνω στοιχεία, λοιπόν, έρχονται να επιβεβαιώσουν τα επιχειρήματα του φοιτητικού κινήματος περί ιδιωτικοποίησης και όχι αναβάθμισης ή διεθνοποίησης του δημόσιου πανεπιστημίου, όπως παραπλανητικά διακήρυτταν τα κυβερνητικά στελέχη όλο το προηγούμενο διάστημα. Όλη η συζήτηση περί επιστροφής της ελληνικής φοιτητιώσας νεολαίας του εξωτερικού, της μετατροπής της χώρας σε ακαδημαϊκό κέντρο της Μεσογείου, της απελευθέρωσης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης από το μονοπώλιο του δημοσίου, αποτέλεσε αποκλειστικά και μόνο το επικοινωνιακό περίβλημα, κάτω απ’ το οποίο σχεδιάζονταν συμφωνίες εκατομμυρίων πάνω στο δημόσιο κοινωνικό αγαθό της παιδείας. Αν και τα ιδιωτικά πανεπιστήμια αποτελούν πλέον νόμο του κράτους, το φοιτητικό κίνημα κατάφερε να προβλέψει, να συνολικοποιήσει και να γνωστοποιήσει τις στοχεύσεις της κυβέρνησης που πλέον γίνονται ορατές στην κοινωνία, ενάντια στις οποίες θα συνεχίσει να μάχεται την επόμενη μέρα.  

*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά